Notice: Undefined offset: 1 in /home/ferdowsi/public_html/vqmod/vqcache/vq2-catalog_view_theme_bt_comohos_template_common_header.tpl on line 152

معرفی گیاهان رنگ زا برای فرش

New Page 1

 

 

معرفی گیاهان رنگ زا:

این بوته اولین بار به وسیله سوداگران عرب به اسپانیا ارسال شد و برای دومین بار پس از قرون وسطی ،به وسیله اهالی جلفای اصفهان ،به اروپا برده شد. طبق شواهد تاریخی، روناس از زمان های باستان در دره سند وجود داشته و منشا اولیه آن، خاور نزدیک قفقاز بوده است .

روناس از قرن ها پیش برای رنگزی منسوجات کاربرد داشته است و قدمت آن به 3000 پیش از میلاد مسیح و حاشیه رود سندباز میگردد.در معابد اطراف رود نیل نمونه هایی که از کتان رنگ رزی شده با روناس به دست آمده است و در انجیل نیز به آن اشاره گردیده است .این گیاه رنگ زا در نزد یونانی ها و رومیان باستان ، بسیار با ارزش بوده و در ایتالیا و خاور نزدیک نیز کشت می شده است .

در قرون وسطی، روناس در اروپا اهمیت زیادی داشت طوری که در فرانسه و آلمان با قیمت بالا خریده و فروش می شده است.بین قرون شانزدهم و هجدهم میلادی،امتیاز تولید آن در انحصار هلند بود و حتی از آنجا به هندوستان که در آن صنعت پنپه در آنجا رونق داشته صادر می گردیده است .به احتمال قوی منشا رنگزایی قرمزی که به عنوان "قرمز ترک" شناخته شده بود و منسوجات پنبه ای با آن رنگ رزی می شد و از ثبات رنگ بالایی برخوردار بود ،از هندوستان آغاز شده و بعدها به ترکیه رسیده است .رنگرزی سنتی این ماده رنگ زا در بر گیرنده 20فرایند استفاده از خون،روغن و چربی فاسد و نیز زغال سنگ  و فضولات حیوانی(به عنوان ماده تعاونی) لوده است !

در روستایی که در آنجارنگ رزی انجام می شده تمام مراحل توسط رنگ رز ها و خانواده هایشان انجام می پذیرفت.کارگران یونانی در تکنیک های رنگ رزی کث در سال 1747 میلادی از فرانسه به یونان وارد می شد،مهارت زیادی کسب کردند.جاسوسان صنعتی پروسه های محرمانه وسری رنگرزی با روناس را از فرانسه و یونان را به کشور های خود یعنی هلند و انگلستان انتقال دادند و دستور العمل بهداشتی تری برای این فرایند متداول گردید و در منچستر انگلستان در سال 1784 این موضوع پذیرفته شد.از روناس برای رنگ رزی یونیفرم های سربازان و نیز کت های صورتی رنگشکار استفاده می شده است . بعد ها پس از پیشرفت در زمینه تولید آلیزارین مصنوعی در سال 1826میلادی کاربرد روناس کاهش یافت .

 

نوع خاک و آماده سازی:

با این که در اراضی شور عملکرد اکثر محصولات زراعی کاهش می یابد .این گیاه مقاومت خاصی در اراضی شور از خود نشان داده است و در اراضی ،کویر سرسبزی خوبی دارد .روناس تولید شده در این اراضی، دارای کیفیت بالایی می باشد .

اکثر اراضی که کث مورد کشت روناس قرار گرفته ،رسی هستندو دارای محدودیت کشت برای سایر گیاهان می باشند . روناس نیاز به زمیا عمیق ، سبک و با خاک رسی دارد و در این نوع خاک ،ریشه بیشتری تولید می کند.

بهترین خاک برای کشت روناس ،ترکیبی از خاک سبک و سنگین (خاک لومی) می باشند .

فصل کشت :

هنگام کشت بذر روناس از نیمه دوم فرودین تا نیمه دوم اردیبهشت ماه است و زمان کشت ریشه روناس از شهریور تا اسفند می باشد.

مکان های تولید:

زراعت روناس سابقا در بسیاری از نواحی اروپا و آسیا برای به دست آوردن ماده رنگی آلیزارین از ریشه آن، معمول بوده است ولی زمانی که این ماده به طور سنتز در صنعت تهیه گردید ،پروش آن به طور سنتز در صنعت تهیه گردید،پرورش آن به طور محسوسی در غالب مناطق متروک شد به ندرت بازرگانیریشه آن صورت می گردد.این گیاه به صورت خودرو در اکثر نواحی دیده میشود و عمر طولانی دارد.هم اکنون این گیاه در برخی از مناطقایران کشت می شود .کث این مناطق عبارت اند از نواحی غربی ایران،اراک،اطراف دماوند،تبریز،یزد،خوی،دیلمان،ارومیه،مازندران،کرمان و بلوچستان. بهترین آن در شنزار های یزدبا ارتفاع 50 تا 100 سانتیمتر می روید.

روناس ایران از گونه های نختلفی برخورداراست:

1-گونه روبیاالگنیا که در مناطق شمال می روید .

2-گونه روبیا پربگرینا که در مناطق اصفهان کاشته می شدند.                                                                  

گونه نخست از نظر خوبی جنس بر گونه دوم برتری دارد.

ساختار رنگی روناس :

ماده رنگی روناس madder  نام دارد ،شماره روناس در کالرایندکس 6-8 الی 12 می باشد . تجزیه مواد ریشه روناس به ترتیب،شامل روبیادین، کلو کوزید رودبیادین پورپورین،گلوکزیدپورپورین،اسید روبرتیریکو و آلیزارین است . رنگ در این گیاه بیشتر در ریشه آن موجود است کث شامل قسمت های زیر است.

-خارجی ترین بخشی کث لایه چوب پنبه ای ریشه است و بسیار نازک وبه رنگ قهوه ای است .

-پارانشیم پوستی که نسبتا ضخیم است.

-استوانه مرکزی  نازک و به رنگ قرمز است.

قدرت رنگی ریشه با مدت زمانی که در خاک می روید ارتباط مستقیم دارد وکهنگی و تازگی روناس را به خوبی از طعم و رنگ آن می توان تشخیص داد . طعم ریشه جوان شیرین و طعم گیاه پیر,گس و تلخ است .